Ներածություն
Հոդվածը ներկայացնում է տվյալների վրա հիմնված որոշումների կարևորությունը հանրակրթության արդյունավետ կազմակերպման և բարելավման համատեքստում «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի մոտեցումների, ձեռքբերումների և առկա մարտահրավերների տրամաբանությամբ։ Նպատակն է կիսվել փորձառությամբ, թե ինչպես կարող է փաստահեն մոտեցումը դառնալ հանրակրթության արդյունավետության բարձրացման ու երեխայի համապարփակ զարգացման կարևոր նախադրյալ՝ նպաստելով համակարգային բարեփոխմանը։
Տվյալները ժամանակակից կրթական համակարգում կարևոր դեր ունեն՝ դառնալով ռազմավարական որոշումների կայացման անփոխարինելի հիմք։ Հայաստանյան կրթական իրականության մեջ տվյալահեն որոշումների կայացումը առանձնահատուկ կարևորություն է ստացել, քանի որ նպաստում է առկա մարտահրավերների փաստարկված, խորքային և երկարաժամկետ լուծումներին։
Իսկ ի՞նչ է տվյալը կրթության մեջ։ Տվյալը պարզապես վիճակագրական թիվ չէ. այն կրթական արդյունքներին նպաստող կամ խոչընդոտող գործոնները հասկանալու միջոց է և ուղենշում է բարելավումներ իրականացնելու ճանապարհները (Schildkamp & Poortman, 2020; Mandinach & Schildkamp, 2021)։
Տվյալահեն որոշումների ընդունումը նշանակում է, որ կրթության կառավարման, դասավանդման և ուսումնառության գործընթացներում հիմք են ընդունվում ոչ թե ենթադրությունները և սուբյեկտիվ համոզմունքները, այլ համակարգված, հավաքագրված և վերլուծված տեղեկությունը (Datnow & Park, 2018; Mandinach & Schildkamp, 2021)։
Կրթության ոլորտում կիրառվող տվյալները բազմաբնույթ են՝ սկսած դպրոցի ընդհանուր արդյունավետությունից, աշակերտների ակադեմիական և սոցիալ-հուզական զարգացումից, ուսուցիչների վերապատրաստումներից ու արդյունավետությունից մինչև դասավանդման մեթոդաբանության և ուսումնառության միջավայրի վերաբերյալ ցուցանիշներ։ Այս ամբողջական տվյալաշարքը հնարավորություն է տալիս ոչ միայն գնահատել արձանագրված արդյունքները, այլև բացահայտել այդ արդյունքների վրա ազդող գործոնները, կայացնել առավել թիրախային կրթական որոշումներ (Schildkamp & Poortman, 2020)։
«Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի փորձառությունը ցույց է տալիս, որ տվյալահեն որոշումները նպաստում են ավելի արդյունավետ և ճկուն կրթական միջավայրերի ձևավորմանը։ Կազմակերպությունը տարիներ շարունակ ներդրել է համակարգված գնահատման և վերլուծության գործիքներ, որտեղ կարևորվել են ոչ թե դրվագային, այլ համալիր տվյալները՝ որպես որոշումների կայացման կարևոր բաղադրիչ կրթական արդյունքների շարունակական բարելավման ճանապարհին։
Տվյալների վրա հիմնված ուսումնառության փորձառությունը «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ում
«Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի՝ ՀՀ բոլոր մարզերում գործունեության տասնամյա փորձը ցույց է տալիս, որ կրթական ծրագրերի գնահատումը և տվյալահեն որոշումների կայացումը կարևոր նախապայմաններ են արդյունավետ միջամտությունների և համակարգային բարելավումների համար։ Տվյալահեն որոշումների կայացումը աշխատանքային մշակույթի առանցքային բաղադրիչներից է։ Տարիների ընթացքում կազմակերպությունը շարունակաբար կատարելագործել է ուսումնառության արդյունավետության գնահատման գործիքներն ու մեթոդաբանությունները՝ ձևավորելով տվյալների արդյունավետ կիրառման համակարգ, որն ուղղված է ոչ միայն սովորողների, այլև դպրոցական համայնքի և ամբողջ կրթական համակարգի զարգացմանը։
Ուսումնական գործընթացների գնահատումը դիտարկվում է տարբեր տեսանկյուններից, ինչը հնարավորություն է տալիս ձևավորել հիմնավորված, բազմակողմանի և ամբողջական պատկեր։ Սա թույլ է տալիս ոչ միայն արձանագրել արդյունքները, այլև հասկանալ դրանց հետևում կանգնած գործընթացներն ու գործոնները՝ ապահովելով ավելի խորքային և համալիր վերլուծություն։ Ստորև գծապատկերում ներկայացված են կազմակերպության կողմից իրականացվող տվյալահեն ուսումնառության շրջափուլերը։
Առանձնացված է գնահատման առանցքային երկու ուղղություն՝ սովորողի ամբողջական զարգացման գնահատումը և ուսուցիչների արդյունավետության գնահատումը։
Սովորողի ամբողջական զարգացման գնահատման (Holistic Student Development Evaluation) շրջանակում առանձնանում են ակադեմիական առաջադիմությունն ու առաջնորդական և սոցիալ-հուզական կարողունակությունների զարգացումը։ Իսկ ինչպե՞ս է կազմակերպվում ակադեմիական առաջադիմության գնահատումը։ Ակադեմիական առաջադիմությունը համակարգված և համապարփակ գնահատելու նպատակով կազմակերպությունը ներդրել է ստանդարտացված առարկայական թեստեր, որոնք համապատասխանեցված են պետական կրթական չափորոշիչներին։ Այս թեստերը հնարավորություն են տալիս գնահատել ոչ միայն առարկայական գիտելիքը, այլև այդ գիտելիքի կիրառման կարողությունը և քննադատական մտածողության զարգացումը։
Գնահատման, վերլուծության, ապա գործողությունների ձեռնարկման օրինակ է քննադատական մտածողության խթանմանն ուղղված գործողությունները։ Վերջին չորս տարիներին «Դասավանդի’ր, Հայաստան»-ում իրականացված ակադեմիական գնահատումները, ինչպես նաև Լոս Անջելեսի Կալիֆորնիայի համալսարանի (UCLA) Կրթության և տեղեկատվության դպրոցի (SEIS) Գնահատման, ստանդարտների և աշակերտների թեստավորման հետազոտությունների ազգային կենտրոնի (CRESST) հետ համատեղ իրականացված 18 ամիս տևողությամբ համապարփակ հետազոտությունը վկայում են, որ աշակերտների շրջանում քննադատական մտածողության և ավելի բարձր կարգի ճանաչողական հմտությունների զարգացումը շարունակում է մնալ բարելավման կարիք ունեցող ոլորտ (Teach For Armenia, 2024)։ Հիմք ընդունելով այս տվյալները՝ կազմակերպությունը մշակում է գործողությունների պլան, որը միտված է Ուսուցիչների առաջնորդության ծրագրում քննադատական մտածողության խթանմանը։
Սովորողի զարգացումը չի սահմանափակվում միայն ակադեմիական բաղադրիչով։ Կազմակերպությունն առանձնակի ուշադրություն է դարձնում նաև առաջնորդական և սոցիալ-հուզական կարողունակությունների զարգացմանը։ Հիմք ընդունելով կազմակերպության կողմից մշակված և հաստատված «Առաջնորդական կարողունակությունների» հայեցակարգը՝ մշակվել են տարբեր տարիքային խմբերին համապատասխան գնահատման գործիքներ, որոնք ուսումնասիրում են, թե ինչպես է սովորողը ճանաչում և կարգավորում սեփական հույզերը, վերլուծում իր ու շրջապատի ուժեղ կողմերը, հաղորդակցվում ուրիշների հետ կառուցողաբար և ընդհանրացնում ու վերլուծում սովորածը։
Տվյալների շնորհիվ ուսուցիչները կարողանում են վերլուծել աշակերտների առաջընթացը, գնահատել արդյունքները և բացահայտել ուսումնառության բացերն ու կարիքները՝ օգտագործելով տվյալներն անհատական և ընդհանուր ուսումնական պլաններ կազմելիս։ Սա հնարավորություն է տալիս հարմարեցնել ուսուցումը յուրաքանչյուր աշակերտի առանձնահատկությանը՝ նպաստելով հավասար և ներգրավող ուսումնառության միջավայրի ստեղծմանը։
Ուսուցիչների արդյունավետության գնահատման գործընթացը տվյալների վրա հիմնված ուսումնառության հաջորդ ուղղություններից է։ Ի՞նչ է նշանակում «ուսուցիչների արդյունավետության գնահատում»։ Այս հարցի շուրջ կազմակերպությունում տեղի են ունեցել բազմափուլ ներթիմային քննարկումներ, որոնց արդյունքում 2024–2025 ուսումնական տարում մշակվել և փորձարկվում է ուսուցիչների արդյունավետության գնահատման նոր մեխանիզմը։
Գնահատման շրջանակում դիտարկվում են մի շարք առանցքային տարրեր՝ ուսուցիչների ակադեմիական պատրաստվածությունն ու դասավանդման հմտությունները, դասարանում ստեղծված մշակույթը, առաջնորդական կարողությունները, ինչպես նաև՝ աշակերտների ակադեմիական առաջընթացը։ Տվյալների բազմակողմանի վերլուծությունը հնարավորություն է տալիս վերանայել և նպատակային կերպով բարելավել ուսուցիչներին տրամադրվող մասնագիտական աջակցությունն ու նրանց շարունակական զարգացման հնարավորությունները՝ նպաստելով սովորողների առաջընթացին։
Գնահատման գործընթացին զուգահեռ շարունակաբար բարելավվում են տվյալների հավաքագրման և վերլուծության մեխանիզմները, ինչն էլ իր հերթին ապահովում է տվյալների համադրելիությունն ու կիրառելիությունը տարբեր համատեքստերում։
Այնուամենայնիվ, նույնիսկ ամենաարժեքավոր տվյալները կարող են կորցնել իրենց նշանակությունը, եթե նպատակային չեն օգտագործվում։ «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի սկզբունքային մոտեցումներից է խրախուսել խորքային անդրադարձը հավաքագրված տվյալներին և հետագա գործողությունների իրականացումը։ Տվյալների նպատակային օգտագործումը կարող է էապես բարելավել թե՛ անհատական մոտեցումն ուսումնառության մեջ, թե՛ կրթության կառավարման և պլանավորման գործընթացները։ Հատկապես կարևոր է արդյունքների քննարկումը աշակերտների հետ, քանի որ այս պրակտիկան խթանում է պատասխանատվության զգացումը, ձևավորում է ինքնավերլուծության մշակույթ և օգնում է սահմանել առաջընթաց ապահովող կոնկրետ քայլեր։ Միևնույն ժամանակ, երբ կրթության կազմակերպիչները սահմանում են հստակ նպատակներ և տվյալների հիման վրա գնահատում առաջընթացը, հնարավոր է օբյեկտիվորեն գնահատել արդյունքները, բացահայտել բարելավման կարիք ունեցող ոլորտները և ապահովել հաշվետվողականություն։ Այս մոտեցումը ձևավորում է շարունակական զարգացման մշակույթը և նպաստում ռեսուրսների արդյունավետ և նպատակային օգտագործմանը։
Ինչպե՞ս խուսափել տվյալների սխալ մեկնաբանությունից
Տվյալների վերլուծության արդյունավետության հիմքում առաջին հերթին դրանց որակն է։ Կրթական որոշումների կայացման համար առանցքային է նախապես պլանավորված, ստանդարտացված և վստահելի տվյալների հավաքագրումը, որը մեծ ռեսուրս պահանջող գործընթաց է։ Սա հնարավորություն է տալիս համեմատել տարբեր ուսումնական տարիների, դպրոցների կամ համայնքների արդյունքները, բացահայտել պատճառահետևանքային կապեր և անել փաստարկված եզրակացություններ։ Միաժամանակ կարևոր է ապահովել տվյալների թափանցիկությունը, հասանելիությունը և հաշվետվողականությունը՝ պահպանելով անձնական տվյալների գաղտնիության սկզբունքը՝ համաձայն «Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենքի (2015)։
Տվյալների օգտագործման աճի հետ մեկտեղ կրթական համակարգի առջև ծառանում է նաև սովորողների անձնական տվյալների պաշտպանության կարևոր հարցը։ Հաճախ պահանջվում է նրբանկատություն և հմտություն՝ համատեղելու տվյալների թափանցիկությունն ու անձնական գաղտնիությունը։ Այս համատեքստում կարևոր է ապահովել տվյալների անվտանգ պահպանումը, սահմանափակել հասանելիությունը զգայուն տվյալներին և կիրառել էթիկայի վրա հիմնված մոտեցում՝ ձևավորելով տվյալների պատասխանատու օգտագործման մշակույթ (OECD, 2019)։ Այստեղ անհրաժեշտ է հավասարակշռություն գտնել՝ մի կողմից օգտագործելով տվյալները կրթության որակի բարելավման նպատակով, մյուս կողմից՝ պաշտպանելով սովորողների գաղտնիությունն ու արժանապատվությունը։
Տվյալների աղբյուրների բազմազանությունը պահանջում է զգոնություն, քանի որ սխալ մեկնաբանված կամ հատվածական վերլուծված տվյալները կարող են հանգեցնել որոշումների, որոնք բացասաբար կազդեն ուսումնառության վրա։ Հաճախ տարբեր աղբյուրներից ստացված տեղեկատվությունը դիտարկվում է առանձին՝ առանց համադրման, ինչի արդյունքում ձևավորվում է մասնակի պատկեր, որը թերի է արտացոլում իրականությունը։ Բացի այդ, տվյալները միշտ չէ, որ կարող են արտացոլել սովորողների հուզական, սոցիալական ներգրավվածությունն ու ստեղծագործականությունը, որոնք կրթական փորձառության կարևոր տարրեր են։ Օրինաչափությունների բացահայտման և ուսումնառության արդյունավետության վերաբերյալ ամբողջական պատկերացում ստեղծելու համար անհրաժեշտ է տվյալների համադրված և բազմակողմանի վերլուծություն (OECD, 2019)։ Միայն այս կերպ է հնարավոր ստանալ ամբողջական պատկեր և կայացնել բարելավմանը միտված որոշումներ։
Տվյալների հետ աշխատանքի կարողությունների պակասը ևս խնդիր է։ Մեծ թվով ուսուցիչներ և կրթության կազմակերպիչներ տվյալների հետ աշխատելու բավարար հմտություններ չունեն կամ չեն դիտարկում տվյալահեն մոտեցումը որպես իրենց առօրյա աշխատանքի կարևոր մաս։ Տվյալների հասանելիության և վերլուծական գործիքների կիրառման տեխնիկական խոչընդոտները նույնպես կարող են սահմանափակել տվյալների օգտագործման հնարավորությունները։
Ինչպե՞ս են տվյալները խթանում ներգրավվածություն և պատասխանատվություն
Տվյալահեն որոշումները կարող են դառնալ համագործակցության և վստահության հզոր գործիք՝ միավորելով կրթության կազմակերպիչներին, ուսուցիչներին, ծնողներին և աշակերտներին։ Երբ տվյալները հասանելի են և դրանց հիման վրա որոշումներ կայացնելը դառնում է համատեղ գործընթաց, խթանվում են թափանցիկությունը, շահակիցների ակտիվ ներգրավվածությունը և պատասխանատվության զգացումը։ Երբ ծնողներն ու աշակերտները մասնակցում են տվյալների օգտագործման վերաբերյալ որոշումների կայացմանը, կրթական հաստատություններում ձևավորվում է ներառական միջավայր, որտեղ յուրաքանչյուր շահակից իրեն գնահատված, տեղեկացված և լսված է զգում։ Համաձայն OECD-ի (2021) ուսումնասիրությունների՝ տվյալների հիման վրա կառուցված կրթական համակարգերը ավելի լավ են արձագանքում համայնքային կարիքներին, քանի որ ներգրավում են բազմազան կարծիքներ և խրախուսում պատասխանատվությունը բոլոր մակարդակներում։
Բացի այդ, տվյալների օգտագործումը ոչ միայն բարձրացնում է կառավարման հաշվետվողականությունը, այլ նաև ստեղծում է փոխադարձ պատասխանատվության մշակույթ ուսուցիչների և աշակերտների միջև։ UNESCO-ն (2020) նշում է, որ սովորողների հետ տվյալների համատեղ ուսումնասիրությունը նպաստում է նրանց ինքնագիտակցման բարձրացմանը՝ ցույց տալով, որ իրենք մասնակից են սեփական առաջընթացին։ Այս մոտեցումը խթանում է սովորողների ինքնակարգավորումը, նպաստում մոտիվացիային և ստեղծում է մասնակցային կրթական միջավայր։
Ի վերջո, տվյալների մտածված ու համակողմանի օգտագործումն էականորեն բարձրացնում է կրթության արդյունավետությունը՝ ապահովելով անհատականացված և համընդհանուր ուսումնառության միջավայր։
Հաջորդ հոդվածում ավելի մանրամասն կանդրադառնանք «Դասավանդի՛ր, Հայաստան»-ի փորձառությանը առաջնորդական և սոցիալ-հուզական կարողությունների գնահատման հարցում և կքննարկենք դրա կարևորությունը։
Հոդվածի հեղինակ՝ ԷՍՄԱՐԻԴԱ ՊՈՂՈՍՅԱՆ
Տվյալների և ներազդեցության ավագ մասնագետ
The introduction
The article presents the importance of data-driven decision-making in the context of effectively organizing and improving general education, based on the approaches, achievements, and existing challenges of “Teach for Armenia”. The goal is to share the experience of how a data-driven approach becomes a crucial prerequisite for improving the effectiveness of general education and holistic child development, thus contributing to systemic reform.
In the modern educational system, the data plays a crucial role as an irreplaceable foundation for making strategic decisions. In the context of Armenian education, data-driven decision-making has gained particular importance, as it helps to provide evidence-based, deep, and long-term solutions to existing challenges.
But what is data in education? Data is not merely a statistical figure; it is a means to understand the factors that contribute to or hinder educational outcomes and points the way to improvements (Schildkamp & Poortman, 2020; Mandinach & Schildkamp, 2021).
Making data-driven decisions means that, in the processes of educational management, teaching and learning, the basis is not assumptions or subjective beliefs, but rather systematically collected and analyzed information (Datnow & Park, 2018; Mandinach & Schildkamp, 2021).
The data used in the education sector is diverse—ranging from the overall effectiveness of schools, students’ academic and socio-emotional development, teacher training and performance, to teaching methodologies and learning environment indicators. This comprehensive set of data allows not only for assessing recorded outcomes but also for uncovering the factors that influence those outcomes, thereby enabling more targeted educational decisions (Schildkamp & Poortman, 2020).
The experience of "Teach for Armenia" demonstrates that data-driven decisions contribute to the development of more effective and flexible educational environments. The organization has consistently implemented systematic assessment and analysis tools over the years, where not episodic but comprehensive data has been emphasized as an essential component in the continuous improvement of educational outcomes.
Data-Driven Learning Experience
Teach For Armenia’s ten years of work across all regions of the Republic of Armenia show that program evaluation and data-informed decision-making are essential prerequisites for effective interventions and systemic improvements. Data-driven decision-making is one of the core components of the organization’s work culture. Over the years, the organization has continuously improved its tools and methodologies for evaluating learning effectiveness, building a data utilization system aimed not only at student development but also at supporting school communities and the education system as a whole.
The evaluation of learning processes is approached from multiple perspectives, enabling the formation of a well-grounded, multi-dimensional, and complete picture. This allows not only for documenting outcomes but also for understanding the processes and factors behind them, ensuring a deeper and more comprehensive analysis. The diagram below presents the stages of data-driven learning implemented by the organization.
Two main evaluation directions are highlighted: Holistic Student Development Evaluation and Teacher Effectiveness Evaluation.
Within Holistic Student Development Evaluation, two key areas stand out—academic progress and the development of leadership and social-emotional skills. To assess academic progress systematically and comprehensively, the organization has introduced standardized subject-specific tests aligned with state educational standards. These tests measure not only subject knowledge but also its application and the development of critical thinking skills.
An example of the cycle from assessment to action is the organization’s work to promote critical thinking. Academic assessments conducted over the past four years, along with an 18-month comprehensive study carried out in partnership with the National Center for Research on Evaluation, Standards, and Student Testing (CRESST) at the University of California, Los Angeles (UCLA) School of Education and Information Studies (SEIS), show that developing critical thinking and higher-order cognitive skills among students remains an area for improvement (Teach For Armenia, 2024). Based on this data, the organization designs action plans within the Teacher Leadership Program to further promote critical thinking.
Student development is not limited to academics. The organization also places special emphasis on fostering leadership and social-emotional competencies. Based on its internally developed and approved “Leadership Competency” framework, Teach For Armenia has created age-appropriate assessment tools to examine how students recognize and regulate their emotions, identify and analyze strengths (their own and others’), communicate constructively, and synthesize and evaluate what they have learned.
Data enables teachers to analyze student progress, assess results, and identify learning gaps and needs—using these insights to create both individual and group learning plans. This allows teaching to be tailored to each student’s unique needs, helping to create equitable and inclusive learning environments.
The evaluation of teacher effectiveness is the second key direction in data-based learning. But what does “teacher effectiveness evaluation” mean? Following multi-stage internal discussions, in the 2024–2025 academic year the organization developed and is piloting a new mechanism for evaluating teacher effectiveness.
This evaluation considers several core elements: teachers’ academic preparedness and instructional skills, classroom culture, leadership capacity, and students’ academic progress. The comprehensive analysis of such data allows for revising and better targeting the professional support and continuous development opportunities provided to teachers, ultimately contributing to improved student outcomes.
In parallel with the evaluation process, data collection and analysis mechanisms are continuously refined, ensuring the comparability and applicability of data across different contexts.
However, even the most valuable data can lose its significance if it is not used purposefully. One of Teach For Armenia’s guiding principles is to encourage deep reflection on the data collected and the implementation of follow-up actions. Purposeful use of data can significantly enhance both individualized approaches to learning and the processes of education management and planning. Especially important is discussing results with students, as this practice fosters a sense of responsibility, cultivates a culture of self-reflection, and helps define specific steps toward progress.
When education leaders set clear goals and evaluate progress based on data, they can objectively measure outcomes, identify areas for improvement, and ensure accountability. This approach fosters a culture of continuous development and supports the effective and targeted use of resources.
How to Avoid Misinterpretation of Data
The effectiveness of data analysis depends first and foremost on data quality. For educational decision-making, it is crucial to have pre-planned, standardized, and reliable data collection—a process that requires significant resources. This makes it possible to compare results across academic years, schools, or communities, identify cause-and-effect relationships, and draw well-founded conclusions. At the same time, it is essential to ensure data transparency, accessibility, and accountability while protecting personal data privacy in accordance with the Republic of Armenia’s “Law on Personal Data Protection” (2015).
As data usage grows, protecting students’ personal data becomes a critical issue for the education system. Balancing transparency and privacy often requires sensitivity and skill. It is important to ensure secure storage of data, limit access to sensitive information, and adopt an ethics-based approach—thus fostering a culture of responsible data use (OECD, 2019). This balance ensures that data is used to improve education quality while safeguarding students’ privacy and dignity.
The diversity of data sources also calls for vigilance, as misinterpreted or fragmented data can lead to decisions that negatively affect learning. Often, information from different sources is considered in isolation, without integration, resulting in a partial picture that fails to fully reflect reality. Additionally, data may not always capture students’ emotional, social engagement, or creativity—important components of the educational experience. To identify patterns and gain a complete understanding of learning effectiveness, it is essential to perform integrated and multi-faceted analysis (OECD, 2019). Only then is it possible to form a full picture and make improvement-oriented decisions.
A further challenge is the lack of data literacy. Many teachers and education managers lack sufficient skills to work with data or do not view a data-informed approach as integral to their daily work. Technical barriers in accessing data and using analytical tools can also limit data utilization.
How Data Promotes Engagement and Accountability
Data-driven decision-making can become a powerful tool for collaboration and trust-building, bringing together education managers, teachers, parents, and students. When data is accessible and decision-making based on it becomes a shared process, transparency, stakeholder engagement, and a sense of responsibility are all strengthened.
When parents and students participate in decisions about data usage, schools develop an inclusive environment where every stakeholder feels valued, informed, and heard. According to OECD (2021) studies, education systems built on data are better able to respond to community needs because they incorporate diverse perspectives and encourage accountability at all levels.
Moreover, data use not only enhances managerial accountability but also fosters a culture of mutual responsibility between teachers and students. UNESCO (2020) notes that studying data together with students boosts their self-awareness, showing them that they are active participants in their own progress. This approach encourages self-regulation, promotes motivation, and creates a participatory learning environment.
In the end, thoughtful and comprehensive use of data significantly increases educational effectiveness, ensuring both personalized and universal learning environments.
In the next article, we will explore in more detail Teach For Armenia’s experience in assessing leadership and social-emotional competencies and discuss its importance.
Written by: ESMARIDA POGHOSYAN
Senior Data and Impact Strategist
Հղումներ՝ | References
Հայաստանի Հանրապետություն. (2015). «Անձնական տվյալների պաշտպանության մասին» ՀՀ օրենք. https://www.arlis.am/documentview.aspx?docID=98338
ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն (ԿԳՄՍՆ). (2025, փետրվարի 6). https://escs.am/am/news/27251
Datnow, A., and Park, V. (2018). Professional Collaboration with Purpose: Teacher Learning Towards Equitable and Excellent Schools.
Mandinach, E. B., & Schildkamp, K. (2021). Data-Informed Decision Making in Education: The Next Steps in Supporting Educators to Use Data.
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2019). Using digital technologies for Improving Learning: Providing Evidence and Evidence-based Policy Advice. OECD Education Policy Perspectives, No. 8. https://doi.org/10.1787/f2ff0ff4-en
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2019). Measuring Innovation in Education 2019: What Has Changed in the Classroom? OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9789264311671-en
Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). (2021). Schooling During a Pandemic: The Experience and Outcomes of School Closures. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/1c78681e-en
Schildkamp, K., & Poortman, C. L. (2020). Using Data for Instructional Decision Making: An Overview of Key Findings and Practical Implications.
Teach For Armenia. (2025, April 23). Teach For Armenia and UCLA CRESST Comprehensive Study Findings. https://www.teachforarmenia.org/news-page/ucla-cresst-study
UNESCO. (2020). Global Education Monitoring Report 2020: Inclusion and Education: All Means All. UNESCO Publishing.https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000373718
